A A+ A++

   W skład obszaru, na którym rozegrały się wydarzenia I wojny światowej na pograniczu Rosja – Prusy Wschodnie  w 1914 r. wchodziły: część terytorium okręgu Gąbinskiego część guberni suwalskiej, większa część powiatu grodzieńskiego z guberni grodzieńskiej i nieznaczna część powiatu kowieńskiego z guberni kowieńskiej. Północną i wschodnią granicą tego obszaru była rzeka Niemen, zachodnią  – rzeka Węgorapa, linia mazurskich jezior, od południa granica prusko-rosyjska do Grajewa i twierdza Osowiec oraz rzeka Biebrza. Cały ten obszar był przed I wojną światową w posiadaniu Niemiec i Rosji. Część niemiecka przewyższała pod względem kulturowym i wojskowym obszar rosyjski.. Prusy Wschodnie nasycone były bowiem gęstą siecią dróg bitych i kolejowych. Ułatwiało to działanie dużym związkom taktycznym. Liczne jeziora, rozrzucone w rożnych kierunkach, w połączeniu ze zwartymi obszarami leśnymi, sprzyjały obronie. Zupełnie inaczej wyglądała sytuacja po stronie rosyjskiej z biednymi wsiami i słabo rozwiniętymi drogami komunikacyjnymi. Niemcy, opierając się na linii jezior mazurskich i rzece Węgorapie, mieli niewątpliwie przewagę nad Rosjanami nie tylko w sensie obrony, lecz również manewrowania, ponieważ bardziej na zachód od tej linii znajdowała się szeroko rozwinięta sieć linii kolejowych, która dawała prawie nieograniczone możliwości przerzutu wojsk.

Z obszarów leśnych na szczególne podkreślenie zasługiwała Puszcza Augustowska i Puszcza Romincka.

 

W operacji tej największe znaczenie miały następujące naturalne przeszkody:

1. Linia mazurskich jezior z przedłużeniem jej po rzece Węgorapie i dalej na północ z obszarami lesistymi do rzek Szeszupy i Niemna.

2. Ełcka grupa jezior z przedłużeniem jej w kierunku południowo-wschodnim do Rajgrodu.

3. Puszcza Augustowska z jej jeziorami i błotnistymi obszarami.

4. Rzeka Biebrza z jej błotnistą doliną.

Na tym obszarze znajdują się dwie twierdze Boyen, po stronie niemieckiej) i Osowiec i Kowno, po stronie rosyjskiej. Dalej na zachód poza zasięgiem działań wojennych znajduje się twierdza Królewiec.  Na południe od Osowca na linii działań wojennych znajdują się twierdze w Modlinie i Warszawie. 

Twierdza Boyen – twierdza o kształcie gwiazdy stanowiąca ważny obiekt strategiczny. Zbudowana w latach 1844-1856 z rozkazu króla Fryderyka Wilhelma IV. 23 sierpnia Rosjanie zamknęli pierścień okrążenia wokół Giżycka razem z twierdzą ale zatrzymali się 16 kilometrów od Giżycka. Twierdza nie była atakowana, ale jej artyleria wspierała oddziały polowe i obronę atakowanego od 25 sierpnia Giżycka. 27 sierpnia komendant twierdzy odrzucił rosyjską propozycję kapitulacji. 7 września niemiecka 36 DP dociera do twierdzy kończąc jej okrążenie.

Twierdza Osowiec (ros. Крепость Осовец) – twierdza z drugiej połowy XIX wieku, położona na terenie osady Osowiec-Twierdza należącej do gminy Goniądz w powiecie monieckim w Polsce, znana z 6,5-miesięcznej obrony podczas I wojny światowej. Na początku XX wieku zaliczana do najnowocześniejszych twierdz świata. Nigdy nie została zdobyta. Wojska niemieckie nie uzyskały powodzenia ostrzałem artyleryjskim i szturmami piechoty. Ostatecznie 6 sierpnia 1915  Niemcy zdecydowali się na użycie gazów bojowych (gazowych związków chloru i bromu). W wyniku użycia gazów Rosjanie ponieśli olbrzymie straty. Twierdza została ewakuowana dopiero na rozkaz dowództwa rosyjskiego 23 sierpnia 1915 roku w związku z ogólną sytuacją na froncie.

Twierdza Kowno blokowała najkrótszą drogę wiodącą z Prus Wschodnich w kierunku Moskwy i Petersburga. W 1883 roku przystąpiono do budowy pierścienia 7 fortów oraz 9 baterii artyleryjskich na międzypolach i zapolach fortów. Obiekty zbudowane były z cegły, w późniejszych latach były wzmacniane betonem. Linia zewnętrzna miała składać się z 12 fortów. Zdążono wykonać jedynie 5 obiektów. Były to budowle bardzo nowoczesne, z kaponierami przeciwskarpowymi i unikalnymi w Cesarstwie Rosyjskim stalowymi kopułami obserwacyjnymi. W chwili wybuchu I wojny światowej umocnienia nie były ukończone. W 1915 roku wojska niemieckie generała Litzmanna po 11 dniach oblężenia i ostrzale z ciężkich dział 420 mm i 305 mm zmusiły załogę twierdzy do kapitulacji.

 

Mapa z “Powszechnego atlasu geograficznego” Eugeniusz Romer, 1934 r. Wydany przez: Książnica-Atlas zjed. Zakłady Kartograf. i Wydawnicze Tow. Naucz. Szkół. Średn. i Wyższ., SP.AKC. Lwów-Warszawa.

Koncentracja wojsk i planowane kierunki ataku sił rosyjskich i niemieckuch w połowie 1914 roku.

Mapa z książki: Kampanja jesienna w Prusach Wschodnich.  Bolesław  Zawadzki. Warszawa 1924.

Oryginalne źródło: ZOBACZ
0
Udostępnij na fb
Udostępnij na twitter
Udostępnij na WhatsApp

Oryginalne źródło ZOBACZ

Subskrybuj
Powiadom o

Dodaj kanał RSS

Musisz być zalogowanym aby zaproponować nowy kanal RSS

Dodaj kanał RSS
0 komentarzy
Informacje zwrotne w treści
Wyświetl wszystkie komentarze
Poprzedni artykułUWAGA! Pilna wiadomość dla kierowców. Czy Twoje auto znajduje się na tej liście?
Następny artykułRewolucja w Wielkiej Brytanii. Czeka nas spora zmiana w przepisach!