Przy rondzie, któremu Rada Miasta ma nadać imię Bronisławy Romanowskiej – Mazur znajduje się kamień oraz tablica upamiętniająca dwóch podchorążych AK: „Wartę” i „Latę”, poległych w 1943 r. w obronie transportu broni. Stąd inicjatywa, aby rondo to nazwać jednak ich imieniem
W Parku Kościuszki, a obecnie także przy rondzie na skrzyżowaniu ulic Handlowej, Przemysłowej i Kwiatowej (przy tunelu) znajduje się miejsce upamiętniające dwóch podchorążych Armii Krajowej, którzy właśnie w tym miejscu 20 czerwca 1943 r. zostali pojmani przez niemieckich okupantów, w czasie akcji transportowania broni z alianckich zrzutów. Żołnierze podziemia Stefan Majewski „Warta” oraz Jerzy Dąbrowski „Lato” zostali poddani torturom, podczas których nie zdradzili żadnych tajemnic konspiracyjnych. Następnie zostali rozstrzelani, a miejsce ich pochówku jest nieznane.
Drugi wniosek o nadanie imienia
W związku z tym, że przy nowym rondzie znajduje się kamień z informacją na temat podchorążych Stefana Majewskiego „Warty” (lat 24) oraz Jerzego Dąbrowskiego „Lato” (lat 21), grupa radnych wnioskiem z dnia 26 sierpnia br. (dotarł on do ratusza 30 sierpnia) wystąpiła o nadanie rondu ich imienia. W uzasadnieniu napisano, że w sposób naturalny są oni już patronami tego miejsca. A także, iż tylko mieszkańcy Legionowa mogą zadbać o to, aby ich bohaterstwo , honor i ofiara życia nie zostały zapomniane. Problem w tym, że 29 sierpnia br. prezydent miasta Legionowo wydał zarządzenie o przeprowadzeniu internetowych konsultacji ws. nadania temu samemu rondu imienia Bronisławy Romanowskiej – Mazur.
Wynik konsultacji
Według informacji ratusza, w 2022 r. oraz ponownie w lipcu 2023 r. przedstawiciele Zespołu Pamięci Armii Krajowej „Brzozów” zwrócili się o nadanie dla nowo wybudowanego ronda nazwy „Bronisławy Romanowskiej – Mazur”. Konsultacje odbyły się w dniach 30 sierpnia -10 września br. Z raportu przedstawionego przez ratusz wynika, że w głosowaniu wzięło udział 99 internautów. 81 z nich poparło propozycję nadania rondu imienia Bronisławy Romanowskiej – Mazur , a 18 internautów było przeciw. Sprawa wydaje się więc przesądzona, bo propozycja nadania rondu imienia poległych w 1943 r. podchorążych nie była dotąd w ogóle brana pod uwagę. Jednak ostateczną decyzję mają podjąć radni podczas sesji zaplanowanej na 27 września 2023 r.
Czy możliwa jest zmiana?
Prezydent Roman Smogorzewski w odpowiedzi na wniosek grupy radnych, podziękował za ich inicjatywę. Stwierdził jednak, że została już wszczęta procedura nadania rondu imienia Bronisławy Romanowskiej – Mazur. Dlatego jego zdaniem, tylko jeśli Rada Miasta nie podejmie uchwały ws. nadanie rondu nazwy jej imienia, będzie możliwe wszczęcie procedury ws. nadania nazwy rondu: ”Jerzego Dąbrowskiego „Lato” i Stefana Majewskiego „Warty”/
HISTORIA ŚMIERCI PODCHORĄŻYCH Stefana Majewskiego „Warty” oraz Jerzego Dąbrowskiego „Lato”
Transport broni
Kolejny kurs tajnej podchorążówki w Legionowie zakończył się 6 czerwca 1943 r. W tym samym czasie odbył się w okolicach Wyszkowa zrzut broni alianckiej. Ponieważ zepsuła się ciężarówka, dlatego tę broń trzeba było zakopać na torfowiskach w Izabelinie. 16 czerwca wysłano 4-osobową ekipę z wozem konnym, by przetransportować broń z torfowiska. Posiadali przepustki zezwalające na przewóz torfu, by ukryć broń pod jego warstwą. Osłaniali ten transport dwaj podchorążowie: Mieczysław Stępnowski (25 lat) i Stanisław Felicki (21 lat) Skiba – przypominał Wojciech Jeute, honorowy prezes Zespołu Ochrony Pamięci Armii Krajowej.
Śmierć „Alfy” i „Skiby”
Gdy rankiem 17 czerwca 1943 r. żołnierze znajdowali się w Stanisławowie Pierwszym, pojawiły się 3 ciężarówki pełne wojska niemieckiego. Był to patrol niemiecki, wspomagany przez tzw. legion turkiestański. Zatrzymali wóz i niestety wykryli broń. Rozpoczęła się nierówna walka. Strzelanina zakończyła się śmiercią „Alfy” i „Skiby” oraz zabiciem czterech niemieckich żołnierzy i ranieniem pięciu. Jednak dzięki bohaterstwu Polaków, transport broni został obroniony. Woźnica zaciął konie i odjechał. Broń została ukryta, musiała ona jak najszybciej trafić do bezpieczniejszych magazynów.
Osłona transportu
W niedzielę 20 czerwca 1943 r. zmobilizowano elewów konspiracyjnej Szkoły Podchorążych. Osłonę akcji miał stanowić uzbrojony patrol pod dowództwem ppor. Jerzego Dudźca „Puchały”. W jego skład wchodzili podchorążowie: Stefan Majewski „Warta”, Jerzy Dąbrowski „Lato” i Andrzej Zbierz-chowski „Zerwikaptur”.
Podchorążowie nieśli rozłożoną częściowo i zapakowaną broń maszynową. Do obrony mieli rewolwery i pistolety.
W środku obławy
Przechodząc na Bukowcu przez plac, zwany dziś Skwerem Kościuszki, patrol znalazł się w środku niemieckiej obławy. Hitlerowcy szukali sprawców rozbrojenia jednego ze swoich żołnierzy.
Tylko „Puchała”, ostrzeliwując się, wydostał się z okrążenia. Trzej jego towarzysze zostali, po walce, schwytani przez Niemców. Podchorążego „Zerwikaptura” udało się wykupić za znaczną sumę, dostarczoną specjalnym kanałem przez rodzinę. Pomogło i to, że nie znaleziono przy nim broni; zdołał się jej pozbyć przed ujęciem.
Ze stenami w rękach
„Warta” i „Lato” nie mieli tyle szczęścia. Wpadli z angielskimi stenami w rękach. Podczas przesłuchań byli poddani okrutnym torturom. Nie zdradzili żadnych tajemnic konspiracyjnych. Po pięciu dniach badań, w sobotę 25 czerwca 1943 r., obydwaj podchorążowie zostali rozstrzelani w przykoszarowym lesie. Niemcy wywieźli ich ciała w nieznanym kierunku. Do dziś nie wiemy, gdzie spoczywają.
Miejsce upamiętnienia
Inicjatorem upamiętnienia podchorążych AK, w Parku Kościuszki, poległych w obronie transportu broni zrzutowej było Koło nr 1 Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej im. ppłk. Edwarda Dietricha w Legionowie. Fundatorem kamienia i tablicy była Gmina Legionowo. Wykonawcą obiektu był Piotr Dąbrowski z Legionowa. 1 sierpnia 2012 r. tablicę odsłonili: prezes Koła ŚZŻAK w Legionowie – kpt. Bronisława Romanowska-Mazur, wiceprezes Oddziału ŚZŻAK Warszawa-Powiat – kpt. Apolonia Cudna-Kowalska i prezydent miasta Legionowo – Roman Smogorzewski, a poświęcili ją: ks. prałat Lucjan Szcześniak, dziekan legionowski i ks. płk. Sławomir Żarski, kapelan garnizonowego kościoła pw. św Józefa Oblubieńca NMP w Legionowie, w obecności kombatantów Armii Krajowej, legionowskich władz samorządowych, kompanii Wojska Polskiego, harcerzy legionowskiego Hufca ZHP im „Roju-TOM” oraz licznie zebranej młodzieży i mieszkańców Legionowa.
red.
Komentarze
Zgłoś naruszenie/Błąd
Pozytywnie
Neutralnie 
Negatywnie
Lubię to!
Super
Ekscytujący 
Ciekawy
Smieszny
Smutny
Wściekły
Przerażony
Szokujący
Wzruszający
Rozczarowany
Zaskoczony
Prawda
Manipulacja
Fake news
Oryginalne źródło ZOBACZ
Dodaj kanał RSS
Musisz być zalogowanym aby zaproponować nowy kanal RSS