A A+ A++

W swoich dziejach Polska upadała 3 krotnie:

1. Za czasów Mieszka II. Na potężne do niedawna państwo Chrobrego miał miejsce jednoczesny atak z zachodu, ze wchodu i z wewnątrz: z zachodu inwazja niemiecka, ze wschodu Rusi Kijowskiej, z wewnątrz: bracia Mieszka w sojuszu z Rusią wszczęli rewoltę. Jedność państwa udało sie wówczas jeszcze utrzymać pod rządami Bezpryma, potem Mieszka z braćmi. Jednak po śmierci tegoż i niszczącym ataku Brzetysława Czeskiego państwo polskie rozpadło się jak domek z zapałek.

2. Drugi upadek państwa polskiego to rozbiory. Głównie II rozbiór. Jak dokładnie do niego doszło? Otóż Rzeczpospolita będąca wówczas de facto rosyjskim protektoratem rozpoczęła program reform państwa podjęty na sejmie czteroletnim, których głównym protektorem miały być Prusy. Jedną z najważniejszych była rozbudowa armii z symbolicznych kilkunastu tys. do 100 tys. nowoczesnych formacji. Koroną reform była konstytucja 3 maja, przyjęta na drodze zamachu stanu (bez zwołania opozycji na sejm), ale zaakceptowana przez prawie wszystkie sejmiki. Opozycja wewnętrzna zakwestionowała ten tryb i w myśl obowiązującego dotąd prawa (Prawa Kardynalne) zwróciła sie do gwaranta ustroju RP – władcy Rosji – o ochronę praw (konfederacja targowicka). Wybuchła wojna, Prusy zdradziły i nie wsparły RP. Przegrana wojna doprowadziła do II rozbioru i faktycznego upadku państwa. Resztkę, dwa lata później, zwalczyły Rosja i Prusy. W rozbiorach wziął też udział południowy sąsiad PL – Cesarstwo Austriackie.

3. Trzeci upadek PL to II wojna światowa. II RP zaatakowana została z zachodu, północy i południa przez Niemcy i Słowację oraz ze wschodu przez ZSRR.

Kiedy więc PL upadała?

a. we wszystkich przypadkach ważącą była słabość wewnętrzna państwa

b. w pierwszych dwóch zadecydowały 2 czynniki

– sojusz i wspólna agresja Niemiec i Rosji (Rusi)

– silna antyrządowa opozycja spiskująca (sprzymierzona) z jednym z agresorów celem przejęcia władzy.

c. w przypadku II wojny czynnikiem decydującym było zawierzenie władz polskich w pomoc sojuszników z Zachodu, która nie nadeszła

d. We wszystkich trzech przypadkach upadkowi towarzyszy atak z południa.

Kiedy PL udało się uchronić przed upadkiem?

W średniowieczu były 3 takie przypadki, w epoce nowożytnej jeszcze 1.

1. Dwie wielkie wyprawy cesarzy niemieckich: za czasów Bolesława Krzywoustego i za czasów Bolesława Kędzierzawego. Oba spowodowane były wzrostem siły Polski i działaniami opozycji wewnętrznej: Zbigniew i Władysław Wygnaniec przegrali rywalizację o władzę w PL i udali się do niemieckiego protektora o pomoc. Pomoc tę uzyskali. Za pierwszym razem PL odparła atak militarnie, za drugim poprzez wielki okup. Niemcom pomagali zwykle czescy sojusznicy, a PL wspomagał sojusz z Węgrami. Była to zresztą zwykła gra Niemiec w tamtym czasie: gdy w siłę rosła PL, to Niemcy atakowały ją w sojuszu z Czechami, gdy w siłę urosły Czechy Niemcy atakowały je w sojuszu z Polską. Zauważmy, że podczas obu tych inwazji nie było ataku na PL ze wschodu.

2. Atak Krzyżaków i Luksemburczyków na monarchię Łokietka. Był to atak z północy i z południa (z Czech) celem obalenia monarchii Łokietka. Nie udało się bo armia czeska nie przybyła na umówione spotkanie o czasie (m.in. dzięki postawie malutkiego sojusznika Polski – Bolka Świdnickiego). Tutaj też nie było ataku ze wschodu, ale była antyłokietkowa opozycja.

3. Potop szwedzki. Całe nieszczęście rozpoczęło się od powstania kozackiego Chmielnickiego. Nieszczęśliwie wybuchło ono w czasie bezkrólewia. W związku z tym nie było jednej polityki państwowej jak poradzić sobie z tym powstaniem. Nieszczęśliwie szczupła armia królewska dowodzona przez hetmana – pijaka przegrała militarnie z kozakami, pospolite ruszenie dowodzone przez ignorantów haniebnie uciekło z pola na plotkę o ataku kozaków (tzw. potrzeba plugawiecka). Całe nieszczęście wzięło się więc ze słabości polityki wewnętrznej: ze szczupłości armii (z przyczyn politycznych – szlachta bała się, że król będzie zbyt silny), kiepskiego poziomu dochodów państwa, chwiejnej, niepewnej polityki wschodniej, promowaniu na najwyższe stanowiska w państwie nie po kompetencjach i zdolnościach, ale wg kalkulacji politycznej (po rodzinie i partii).

Ostatecznie wojna domowa z kozakami przekształciła się w druzgocącą wojnę z Rosją, W chwili gdy Rosja zajęła pół RP zaatakowała Szwecja poduszczona przez zdrajcę Radziejowskiego, który na tym ataku chciał się dorobić. Nastąpił więc atak ze wschodu, północy i północnego zachodu. Potem dołączył się do tego atak z południa: Węgrów Rakoczego. W Randot zawarto traktat rozbiorowy, w którym partycypować miały: Szwecja, elektor brandenburski, Rakoczy, Radziwiłłowie, Chmielnicki. Milcząco również Rosja – zachowując zdobycze. Jak to się stało, ze RP wyszła z tej obierzy cało? IMO zadecydowały dwa czynniki:

Oryginalne źródło: ZOBACZ
0
Udostępnij na fb
Udostępnij na twitter
Udostępnij na WhatsApp

Oryginalne źródło ZOBACZ

Subskrybuj
Powiadom o

Dodaj kanał RSS

Musisz być zalogowanym aby zaproponować nowy kanal RSS

Dodaj kanał RSS
0 komentarzy
Informacje zwrotne w treści
Wyświetl wszystkie komentarze
Poprzedni artykułPolski ekopark handlowy w Focsani
Następny artykułKrólowa Elżbieta II zmienia plany z powodu problemów zdrowotnych