Palcem w mapę: Fenomeny natury [RANKING]

2. Great Smoky Mountains (Tennessee i Karolina Północna, USA)

Łańcuch zachodnich Appalachów zwany Wielkimi Zamglonymi Górami to park narodowy i rezerwat biosfery wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Krajobrazy rzucają na kolana, ale największą niezwykłość stanowią miliony robaczków świętojańskich, które w okresie godowym nie migoczą każdy sobie, tylko synchronicznie jakby nadawały własną wersją alfabetu Morse’a tajemną wiadomość.

3. Caño Cristales (Meta, Kolumbia)

Palcem w mapę: Fenomeny natury Fot.: iStock

Kryształowy Kanał brzmi ładnie, lecz tubylcy podbili sobie semantycznego bębenka i nazywają rzekę Płynną Tęczą. Niezwykłe barwy przechodzące z żółci i zieleni przez błękit oraz czerwień do czerni są efektem aktywności wodorostów Macarenia clavigera z rodziny Zasennikowatych.

Czytaj też: Palcem w mapę: Śladami filmów Wesa Andersona

4. Río Catatumbo (Zulia, Wenezuela)

Palcem w mapę: Fenomeny natury Fot.: iStock

Rzeka ma źródło w Kolumbii u podnóża szczytu Cerro de Jurisdicciones (Kordyliera Wschodnia), i płynie sobie spokojnie aż do jeziora Maracaibo, którego najwyraźniej nie lubi Zeus. Nad ujściem szaleje rocznie ok. 300 burz, podczas których w każdy kilometr kwadratowy wody uderza do 250 piorunów.

Według NASA podobnej koncentracji wyładowań atmosferycznych nie znajdziemy w żadnym innym punkcie planety. Fenomen zwany relampago del Catatumbo, widać nocą z odległości 40 km i dzięki powtarzalności wykorzystywany był do nawigacji przez marynarzy, którzy określali go mianem „latarni Maracaibo”.

5. Niebo nad Anglią

Palcem w mapę: Fenomeny natury Fot.: iStock

Jakby wyspiarzom nie dostawało zwykłych chmur, rano i wieczorem rachityczne słońce przesłaniają dodatkowo gęste stada ruszających na żer a następnie powracających szpaków. Ornitolodzy nadal nie rozgryźli wszystkich tajemnic lotów stadnych, ale wiadomo, że ptaki wykorzystują prądy atmosferyczne, dzięki którym swobodnie szybują zamiast niepotrzebnie tracić energię na machanie skrzydłami.

Zobacz też: Najciekawsze przekąski świata

6. Krzywy Las (Nadleśnictwo Gryfino, Polska)

Palcem w mapę: Fenomeny natury Fot.: 123RF

Na powierzchni 1,7 ha w okolicach wsi Nowe Czarnowo rośnie około stu niezwykłych sosen. 20 centymetrów od ziemi drzewa wyginają pod kątem 90 stopni, a krzywizna łuku sięga u niektórych 3 metrów przy całkowitej wysokości 11–12 m. Zostały zasadzone w latach 30. XX wieku, nikt nie wie, co spowodowało odkształcenie.

Najpopularniejsza teoria mówi, że drzewa zostały celowo zdeformowane przez ludzi, którzy uprawiali je na tzw. krzywulce do celów stolarskich lub szkutniczych (budowa mebli, łodzi, sań itp.). Nie jest również wykluczone, że młode sosny (6-10 letnie) wycięto na choinki bożonarodzeniowe, lecz zostawiono dolne gałezie, które skupiły w sobie życiową energię całego organizmu, rosły nadal, dążąc do pionu, aż przybrały obecny kształt.

7. Vaadhoo (atol Raa, Malediwy)

Zdjęcie główne

Bruzdnice to glony, które Henry Baker opisał w roku 1753 jako „żyjątka wytwarzające pod powierzchnią wody morskiej iskrzące światło”. Nic dodać nic ująć, ale naukowcy oczywiście dodać musieli. Stwierdzili, że bioluminescencję przejawia 18 gatunków emitujących głównie światło niebiesko-zielone, dzięki scyntylonom – pojedynczym ciałom cytoplazmatycznym o średnicy 0,5 µm, rozmieszczonym na obszarze korowym komórki w kieszeniach głównej wakuoli.

Zawierają one lucyferazę dinoflagellatową, główny enzym biorący udział w bioluminescencji, oraz lucyferynę – pierścień tetrapirolowy pochodzący z chlorofilu, który działa jako substrat dla reakcji wytwarzającej światło. Luminescencja występuje jako krótki (0,1 sekundy) błysk (maksymalnie 476 nm).

Organizm stymulują zaburzenia mechaniczne Dlatego bruzdnice najintensywniej migoczą, gdy zanurzamy wiosła, po bokach płynącej łodzi, albo pod wpływem wzmożonego ruch fal. Bioluminescencję kontroluje zegar dobowy, więc glony iskrzą się tylko nocą. Szczepy luminescencyjne i nieluminescencyjne mogą występować u tego samego gatunku.

8. Kawah Iljen (Jawa, Indonezja)

Palcem w mapę: Fenomeny natury Fot.: iStock

Kompleks czynnych wulkanów Iljen oferuje wiele atrakcji, choć tylko dla odważnych. Najwyższy wierzchołek osiąga 2769 m n.p.m., a wszystkie znajdują się w kalderze o średnicy 20 kilometrów. Jeden zajmuje kwaśne jezioro z wodą o wskaźniku pH poniżej 0,4 i jasnoturkusowej barwie. Wokół zbiornika spotykamy fumarole czyli wyziewy cholowodoru, dwutlenku siarki i pary wodnej o temperaturze 170–245 stopni Celsjusza plus źródła termalne.

Kawah Iljen ma średnicę 722 m i głębokość 200 m, a słynie z pięciometrowych, jaskrawobłękitnych płomieni spalającego się w zetknięciu z atmosferycznym tlenem, gorącego siarkowodoru. Gaz jest silnie trujący, poraża oddychanie komórkowe, co prowadzi do ciężkiego niedotlenienia. Hamuje też działanie enzymów zawierających metale m.in. wiąże hemoglobinę. Przy dużej dawce śmierć następuje w ciągu kilku minut. Zobaczyć Kawah Iljen i umrzeć?

9. Niebo nad Antarktydą

Palcem w mapę: Fenomeny natury Fot.: 123RF

Polarne chmury stratosferyczne występują zimą na wysokości 15-25 km w dolnej stratosferze. Wytworzyła je ludzkość, używając dezodorantów zawierających freon, który powiększa dziurę ozonową. Jeden z typów tzw. obłoki perłowe charakteryzuje silna iryzacja (tęczowe barwy powstające wskutek interferencji światła białego). PSC I rodzaju składają się z kryształków lodu i kwasu azotowego, typu Ib – lodu plus kwasów azotowego i siarkowego, typu Ic – mieszaniny wody oraz kwasu azotowego.

Tłumaczenie Piotr Milewski.

Czytaj też: Czy Beyoncé jest już czymś więcej niż perfekcyjnie wymyślonym produktem?

Zgłoś naruszenie/Błąd